Hoa Hoàng Lan - Ylang Ylang

HOA HOÀNG LAN - YLANG YLANG
​

Hoàng Lan còn hay gọi là Ngọc Hoàng Lan, Hoàng Ngọc Lan, cây Công chúa, Ngọc Lan tây, Ylang Ylang, Ylang Công Chúa; tên khoa học: Canangium odoratum (Lamb.) Hook.F & Thoms, tên cũ Uvaria odorata, thuộc họ Mãng Cầu (Annonaceae). Đây là loài đại mộc cao 15-25m; vỏ màu xám trắng; nhánh ngang hay thòng, mang lá song đính, không lông. Hoa màu vàng xanh, rất thơm, nở quanh năm từ tháng 11 đến tháng 12. Mỗi hoa cho ra một chùm phì quả, mỗi phì quả chứa 10 - 12 hột, giống như hột mãng cầu.


Tên gọi ylang-ylang có nguồn gốc từ tiếng Tagalog ilang-ilang, có nghĩa là "hoa của các loài hoa" mà không phải là để nói bóng gió tới mùi thơm dễ chịu của hoa hoàng lan.

Cây Hoàng Lan phân bố: Luang Prabang (Lào); Bangkok, Chiang Mai (Thái Lan); 3 miền Bắc, Trung, Nam (Việt Nam). Cây được trồng khắp miền Nam trong khuôn viên những biệt thự. Hoàng Lan gây nhiều cảm xúc, là đề tài sáng tác cho văn nghệ sĩ. Thạch Lam một nhà văn tiền chiến trong tác phẩm "Dưới bóng hoàng lan", Chuyện kể một mối tình chớm nở giữa chàng thanh niên và cô bạn láng giềng, với kỷ niệm cùng nhật hoàng lan rơi trong sân vườn và trưởng thành khi đi xa hay trở về vườn cũ chàng vẫn nhớ "Cây hoàng lan cao vút, cành lá rủ xuống... Đêm khuya, khi trăng lên, đi qua hai bên bờ lá đã ướt sương, mùi hoàng lan thoang thoảng bay trong gió... Mỗi mùa cô lại giắt hoàng lan trong mái tóc để tưởng nhớ mùi hương". Gần đây, nhạc sĩ Trần Long Ẩn trong bài hát "Đêm thành phố đầy sao" vẫn nhắc "Vườn nhà em bát ngát hương hoàng lan tỏa bay..."


Tinh dầu hoàng lan được dùng trong điều trị bằng xoa bóp dầu thơm, người ta tin rằng nó có thể làm giảm huyết áp cao, điều tiết các chất bã nhờn đối với các vấn đề về da, và cho rằng nó có tác dụng kích thích tình dục. Tinh dầu hoàng lan cũng được dùng rộng rãi trong công nghiệp sản xuất nước hoa theo phong cách phương Đông. Mùi hoàng lan pha trộn khá tốt với phần lớn các loại mùi cây cỏ, hoa quả và gỗ. Tại Indonesia, hoa hoàng lan được rải trên giường cưới của các đôi tân hôn..

​

 

Ðề: Hoa Hoàng Lan - Ylang Ylang

Hoàng lan hay ngọc lan tây, ylang-ylang hoặc Ylang công chúa (danh pháp khoa học: Cananga odorata), là một loài cây thân gỗ trong Chi Công chúa (Cananga). Loài cây này có thể có độ cao trung bình khoảng 12 m, phát triển tối đa khi được trồng tại nơi có nhiều nắng, và nó ưa thích các loại đất chua tại khu vực nguồn gốc của nó là các rừng mưa. Vỏ cây màu xám trắng; nhánh ngang hay thòng, mang lá song đính, không lông. Lá của nó dài, trơn và bóng loáng. Cây to cao thuộc họ na (anonoceae), cho cành ngang, hoa ra ở nách lá, hoa màu xanh khi chín chuyển màu vàng, quăn như sao biển, và có tinh dầu có mùi thơm rất mạnh, nở từ tháng 11 đến tháng 12. Mỗi hoa cho ra một chùm quả, mỗi chùm quả chứa 10 - 12 hạt, giống như hạt na. Thật không dễ nhìn thấy hoàng lan vì hoa thường ẩn khuất trốn sau những lá cây.



Hoàng lan 6-7 năm mới nở lứa đầu. còn có tên gọi là hoa lan tua, hoa ylang-ylang, và rất giống hoa móng rồng. Tên gọi ylang-ylang có nguồn gốc từ tiếng Tagalog ilang-ilang, có nghĩa là "hoa của các loài hoa" mà không phải là để nói bóng gió tới mùi thơm dễ chịu của hoa hoàng lan


Mùi thơm của hoa hoàng lan vừa nồng và đậm với các dấu vết của hoa cây cao su và món sữa trứng, đồng thời lại rực rõ với dấu vết của của hoa nhài và tinh dầu cam đắng (Citrus aurantium thứ amara hay Bigaradia). Tinh dầu hoa hoàng lan thu được bằng cách chưng cất nhờ hơi nước và tách ra thành các cấp khác nhau (extra; 1; 2; 3) tương ứng với việc chưng cất vào khi nào. Thành phần chính tạo ra mùi thơm của hoàng lan là mêtyl anthranilat.

Tinh dầu hoàng lan được dùng trong điều trị bằng xoa bóp dầu thơm, người ta tin rằng nó có thể làm giảm huyết áp cao, điều tiết các chất bã nhờn đối với các vấn đề về da, và cho rằng nó có tác dụng kích thích tình dục. Tinh dầu hoàng lan cũng được dùng rộng rãi trong công nghiệp sản xuất nước hoa theo phong cách phương Đông. Mùi hoàng lan pha trộn khá tốt với phần lớn các loại mùi cây cỏ, hoa quả và gỗ. Tại Indonesia, hoa hoàng lan được rải trên giường cưới của các đôi tân hôn.

Tinh dầu hoàng lan chiếm tới 29% xuất khẩu hàng năm của Comoros (số liệu năm 1998).


Hoàng Lan đã tạo ra nhiều cảm xúc, là đề tài sáng tác hay cho giới văn nghệ sĩ. Nhà văn Thạch Lam trong tác phẩm "Dưới bóng hoàng lan", đã viết về một mối tình chớm nở giữa chàng thanh niên trẻ và cô bạn láng giềng, với kỷ niệm cùng nhặt hoa hoàng lan rơi trong sân vườn và cùng trưởng thành. Khi đi xa hay trở về vườn cũ, chàng vẫn nhớ Cây hoàng lan cao vút, cành lá rủ xuống... Đêm khuya, khi trăng lên, đi qua hai bên bờ lá đã ướt sương, mùi hoàng lan thoang thoảng bay trong gió... Mỗi mùa cô lại giắt hoàng lan trong mái tóc để tưởng nhớ mùi hương. Hoặc như nhạc sĩ Trần Long Ẩn trong bài hát "Đêm thành phố đầy sao" có viết "Vườn nhà em bát ngát hương hoàng lan tỏa bay"....


Nói về hoa lan ở Hà Nội chắc hẳn ai cũng sẽ nghĩ về hoa Ngọc Lan, một loài hoa mà tên của nó đã được tiếp thị bởi rất nhiều bài thơ lẫn bài hát nổi tiếng. Thế nhưng Hà Nội còn có một loài hoa khác dân dã hơn nhưng không kém phần nồng nàn - Hoa Hoàng Lan.


Ký ức đầu tiên của tôi về hoa Hoàng Lan là khi còn nhỏ, ông nội tôi thường sang nhà bác hàng xóm hái vài bông Hoàng Lan về để lên bàn thờ.Hồi đấy tôi chưa biết tên của loại hoa này, chỉ biết rằng tôi rất thích mùi thơm của nó, ngào ngạt, quyến rũ lạ thường.Tôi thường xin ông hoa Hoàng Lan để chơi. Mùi hương ấy cứ theo tôi suốt cả mấy năm tuổi thơ. Màu hoa chẳng có gì nổi bật cả, vàng nhạt pha chút sắc xanh thế nhưng mùi hương thì chẳng lẫn vào đâu được. Nếu như hương Ngọc Lan thơm thật ngọt ngào hơi dịu dàng quá thì hương Hoàng Lan lại có có phần nồng nàn mạnh mẽ hơn.
Dạo trước đi học thêm về, đến đầu đường Điên Biên Phủ chỗ gần Bộ Ngoại Giao, chợt thấy nồng nàn lên mùi hương quen thuộc.Thì ra Hoàng Lan lại nở rồi. Đang chạy xe trên đường, bất chợt đã thấy mình ở một không gian tràn ngập hương Hoàng Lan. Hít vài hơi thật sâu để có thể cảm nhận hết được mùi hương của hồi ức, lòng chợt tràn lên một điều tiếc nuối. Đã có lần mình cùng anh đi trên con đường này, vậy sao mùi hương của Hoàng Lan không thể níu giữ anh ở lại bên mình nhỉ? ....



Hoàng Lan ở Hà Nội là những cây cổ thụ! Khác hẳn suy nghĩ của nhiều người phải không nào? Hoàng lan chỉ tỏa ngát hương thơm khi những cơn gió heo may chớm gọi thu về. Nếu bạn đứng dưới tán cây cổ thụ Hoàng Lan bạn sẽ có cảm nhận mùi hương thoang thoảng xa xăm mà gần gũi thân thương đến lạ lùng. Hoàng Lan, cái tên nghe thật gần mà thật xa bởi ai hiểu về nó mới cảm nhận hết được sự tinh tế, mùi hương thanh tao của loài hoa này. Trong cái tĩnh lặng của màn đêm về khuya, mùi thơm càng đậm, bản nhạc hương hoa càng da diết, bồi hồi. Trong đêm khuya, mùi oi nồng của nắng, sự nhộn nhịp của cuộc sống gấp gáp đã tạm lắng đi, nhường chỗ cho một không gian thanh tịnh chỉ có hương hoa xao xuyến đến nao lòng. Hoàng lan không hoàn toàn là loài hoa vương giả mắc dù nó được xếp vào dòng danh gia vọng tộc nhưng nó lại gần gùi hơn, thân thiện hơn, nó hiện hữu bởi sự giao thoa của hương thơm và sắc màu.
Hoàng Lan! Loài hoa của đất, của trời và của lòng người say mê nó. Hãy cho nó một góc trong trái tim của bạn!!!
Nếu chưa một lần thưởng thức hương Hoàng Lan, bạn sẽ cảm thấy rất đáng tiếc.Khoảng thời gian hoa ngát hương là từ 7h đến 10h tối. Hãy thử cảm giác nồng ấm bên cạnh người yêu cùng với hương Hoàng Lan đi bạn nhé!!!



Kiêu sa em: Hoàng lan
Nắng thu chiều vương vấn
Cánh hoa vàng uốn lựơn
Thon thả bóng hoàng hôn

Hương hoàng lan nhẹ tỏa
Đẫm tóc em sương chiều
Gió heo may chợt thổi
Buông thả làn hương thơm

Thu sao đi vội thế ?
Hoàng lan mới tỏa hương
Chở tinh khôi dịu ngọt
Đượm tình yêu đầu mùa

Ai có đi, nhớ nhé
Ướp một nhánh hoàng lan
Thơm kỷ niệm thu vàng
Cho những chiều xa cách...