Hoa thiên lý - vị thuốc và món ăn

tinhtinhxinhdep · 17/4/11

Dạ lý hương, dạ lài hương là các tên gọi khác của cây thiên lý. Có vị ngọt, tính bình, hoa thiên lý từ lâu đã được dùng để chế biến các món ăn giải nhiệt.

Hoa thiên lý là một thực phẩm rất bổ dưỡng vì giàu đạm, chất xơ, chất bột đường, các vitamin như : B1, B2, C, PP và tiền vitamin A (caroten) cùng các khoáng chất như : can-xi, phốt pho, sắt. Đặc biệt, chất kẽm ở hoa thiên lý cũng khá cao.

Đông y còn sử dụng hoa thiên lý như một vị thuốc an thần, giúp ngủ ngon, giảm số lần tiểu đêm. Ngoài ra, hoa thiên lý có tác dụng tăng cường sức đề kháng cho người sử dụng.

Ngoài hoa, người ta còn có thể sử dụng được nhiều bộ phận khác nhau của cây thiên lý. Lá non và ngọn thiên lý đều là thực phẩm quý. Ngoài tác dụng bổ dưỡng, giúp trẻ chóng lớn, chúng còn giúp người lớn tuổi giảm chứng phi đại tuyến tiền liệt.

Bạn nên chọn mua hoa thiên lý chưa nở hoặc chỉ nở he hé ăn sẽ ngon hơn.

Loại nguyên liệu này rất mau chín, bạn cần xào nhanh tay. Với món canh, chỉ nên cho hoa thiên lý vào lúc cuối, đợi nước sôi lăn tăn trở lại là được.

Thiên lý có thể trụng chín, ngâm nước lạnh để giữ được màu xanh. Sau khi chế biến nên dùng ngay để giữ được màu xanh và độ giòn của hoa.
Bát canh nấu bằng hoa và lá thiên lý non không những có giá trị dinh dưỡng mà còn được coi là một bài thuốc mát và bổ, trừ được giun kim. Có thể nấu canh thiên lý suông, hoặc nấu với giò sống, cua, tôm, thịt nạc đều ngon.

Canh giò sống hoa thiên lý

Đây là một món ăn ngon và bổ, rất thích hợp trong những bữa cơm mùa hè của chúng ta.
Cách chế biến cũng đơn giản, tốt nhất là nấu với nước xương hầm, khi nước sôi cho giò sống vào, đợi giò nổi lên là chín, cho tiếp hoa thiên lý rồi cho gia vị (mắm, muối, hạt tiêu...) đủ dùng.

Canh này ăn ngọt, giàu chất dinh dưỡng, có mùi thơm hoa thiên lý rất quyến rũ, đồng thời được coi là một bài thuốc mát, giải nhiệt, tẩy giun kim thông dụng. Ngoài hoa, lá thiên lý cũng có thể dùng nấu canh.

Thiên lý trộn sốt Mayonnase

Nguyên liệu: 200g hoa thiên lý, 100g bông cải trắng,100g bông cải xanh, 100g cà-rốt, 150g sò điệp, 3 thìa súp sốt mayonnase, 1 thìa cà-phê tỏi xay, 1 thìa cà-phê hạt nêm,½ thìa cà-phê tiêu đen.

Thực hiện: Hoa thiên lý trụng chín. Bông cải trắng, bông cải xanh thái miếng nhỏ, trụng chín. Cà-rốt tỉa hoa, thái lát mỏng, trụng chín. Sò điệp ướp hạt nêm và tiêu cho thấm. Đun nóng 1 thìa súp dầu, cho sò điệp vào đảo chín vàng. Cho bông cải, thiên lý, cà-rốt vào tô, trộn đều.Pha nước sốt: 3 thìa súp sốt mayonnase + 1thìa cà-phê hạt nêm + ½ thìa cà-phê tiêu + 1 thìa cà-phê tỏi xay. Cho tất cả vào tô, rưới sốt, trộn đều.

Thưởng thức: Cho món ăn ra đĩa, có thể dùng nguội.

Hoa thiên lý xào lòng gà

Món hoa Thiên Lý xào lòng gà này có thể xem là món ăn dân dã. Hoa Thiên Lý gợi lên cảm giác của sự thanh tao nhưng lòng gà thì thường khiến mình liên tưởng đến món nhậu cho nên món ăn này mình liệt vào các món kiểu dân dã, ở nhà ăn thì rất thích nhưng mời khách với đĩa lòng gà xào thì cũng có vẻ hơi ngại đấy nhỉ

Nguyên liệu: (3-4 người)

1 bộ lòng gà
300-400g hoa thiên lý
1 tbs nước mắm
1/4 tsp tiêu
1 củ hành tím
hạt nêm
dầu ăn

Cách làm:

Lòng gà làm sạch, thái nhỏ. Ướp lòng gà với mắm, tiêu.
Hoa thiên lý rửa sạch. Đun 1 nồi nước lớn, bỏ vào ít muối và chút dầu ăn, nước sôi thì cho hoa vào luộc đến khi nồi nước sôi lớn trở lại. Để nước luộc hoa sôi khoảng 1 phút thì đổ ra để ráo, xả nước lạnh để giữ cho màu hoa được xanh.
Hành tím bóc vỏ, thái lát. Cho dầu ăn vào chảo, phi thơm hành tím rồi cho lòng gà vào xào đều. Lòng gà vừa chín thì gắp ra. Chắt lại phần nước.
Cho hoa thiên lý và thêm ít hạt nêm vào xào đều. Hoa vừa ngấm dầu và gia vị thì cho lòng gà trở lại chảo, xào thêm khoảng 2 phút cho lòng gà chín hẳn.

Thiên lý xào trứng & thịt bò

Nguyên liệu:

200g hoa thiên lý, 200g thịt bò thăn hoặc bắp, 1 quả trứng gà, 1 củ hành tây.

Thực hiện:

Hoa thiên lý giữ nguyên chùm, rửa nhẹ tay trong nước lạnh rồi thả nhanh vào nước sôi, vớt ra, dội nước nguội, để ráo. Thịt bò cắt mỏng ngang sớ, ướp muối, tiêu, đường và tỏi giã nhuyễn, ướp 10-15 phút. Củ hành tây lột bỏ vỏ, cắt mỏng dọc múi cam. Xào thịt bò trên chảo nóng dầu ăn, vừa tái thì thả hành tây vào, trộn đều nhanh tay, vừa chín tái tắt lửa ngay và cho thịt ra tô riêng.

Hoa thiên lý thả nhanh vào nước sôi, vớt ra, dội nước nguội, để ráo và xào chung với trứng gà đã đánh tan trên chảo dầu nóng để lửa nhỏ, chỉ cần 1 phút là vừa ăn. Trộn thiên lý đã xào với thịt bò, dùng nóng.

Thiên lý xào sò điệp

Nguyên liệu:

200g hoa thiên lý, 200g sò điệp, 100g cà chua bi, 100g cà rốt, 3 tép tỏi, 1 ít tiêu xay, 1 thìa cà phê hạt nêm, đường, 2 thìa cà phê nước mắm.

Thực hiện:

Hoa thiên lý trụng sơ, ngâm nước lạnh, vớt ra, để ráo. Sò điệp trụng chín, tách thịt để riêng. Cà chua bi cắt làm bốn. Cà rốt thái mỏng, trụng sơ. Tỏi thái mỏng. Đun nóng dầu, cho tỏi vào phi vàng, cho sò điệp vào đảo nhanh tay. Cho cà rốt, cà chua bi vào xào rồi nêm đường, nước mắm, hạt nêm, cho hoa thiên lý vào xốc đều rồi nêm lại lần nữa cho vừa ăn. Cho ra đĩa, rắc tiêu lên trên dùng nóng.

Gỏi thiên lý nghêu và tôm

Nguyên liệu:

150g hoa thiên lý, 100g tôm sú, 200g nghêu, 3 củ hành tím, 1 trái ớt, 1 thìa canh nước mắm, 2 thìa canh đường, 1 thìa canh nước chanh, 1 thìa canh tương ớt.

Thực hiện:

Hoa thiên lý trụng chín, ngâm nước lạnh cho xanh, vớt ra, để ráo. Tôm sú luộc chín, bóc vỏ, lấy bỏ chỉ lưng chẻ đôi. Nghêu hấp chín, tách thịt để riêng. Ởt thái chỉ, hành tím thái lát mỏng. Cho nước mắm + đường + nước cốt chanh + tương ớt vào chén, khuấy đều làm nước trộn gỏi. Cho thiên lý, tôm, nghêu, ớt vào tô, trộn đều. Đổ nước trộn gỏi vào, dùng đũa trộn đều, nêm lại cho vừa ăn. Món này dùng ngay.

Canh chua cá hú hoa thiên lý

Nguyên liệu:

300g cá hú hoặc cá bông lau, 300g hoa thiên lý, 2 quả cà chua, 1 vắt me nhỏ. Vài nhánh rau ngổ, 1 thìa súp tỏi xay, ½ lít nước dùng. Dầu ăn. Đường. Nước mắm. Hạt nêm

Thực hiện:

Cà chua thái múi cau

Rau ngổ, mùi tàu rửa sạch, thái nhỏ

Đun nóng chút dầu, cho tỏi vào phi thơm. Đun sôi nước dùng, cho me vào, nêm 3 thìa súp đường, 1 thìa súp hạt nêm, 1 thìa súp nước mắm. Cho cá, cà chua vào, nêm lại cho vừa ăn. Cho thiên lý vào, chờ nước sôi lại, tắt bếp

Thưởng thức:

Múc canh ra tô, cho rau ngổ, mùi tàu, tỏi phi lên trên.