Tìm hiểu về Tigôn - Loài hoa tim vỡ (Antigonon leptopus)

Tìm hiểu về Tigôn - Loài hoa tim vỡ (Antigonon leptopus)
- Tigôn là tên gọi Việt hóa theo tên khoa học Antigonon leptopus của một loài cây leo có hoa đẹp nguồn gốc Mexico du nhập vào Việt Nam từ đầu thế kỷ 20. Hoa và lá Tigôn đều có hình trái tim, có lẽ vì thế nên Tigôn còn được gọi là Love Vine, Love’s Chain (Anh). Ngoài ra Tigôn còn có tên là Mexican Creeper, Mountain Rose (Anh), Liane Corail (Pháp), Rosa De Montana (Mỹ La Tinh)...



Tigôn thuộc họ Polygonaceae (Rau Răm), là dây leo đa niên, nhờ có củ sống ngầm dưới đất nên sau thời gian khô hạn, thân lá khô cằn, cây vẫn tiếp tục phát triển. Tigôn leo bám nhờ các tua cuốn mọc ở nách lá. Lá Tigôn là lá đơn mọc cách, hình trái tim, phiến lá có nhiều gân lá nổi lên, mép lá có răng cưa.







Hoa Tigôn có màu trắng, hồng hay đỏ san hô, mọc thành chùm ở đầu nhánh. Nụ hoa Tigôn có hình trái tim với 3 cạnh. Hoa gồm 5 cánh với 2 cánh nhỏ ở trong và 3 cánh lớn ở ngoài cũng hình trái tim nên người ta thường ví hoa Tigôn có hình dạng “như tim vỡ”. Bình thường ít khi chúng ta thấy hoa Tigôn nở xòe cánh, vì khi những cánh hoa mở rộng cũng là lúc hoa bắt đầu rụng.

 

Hoa Tigôn rất dễ trồng và phù hợp với khí hậu nóng. Có thể trồng bằng hạt hay bằng các nhánh mầm từ gốc cây mẹ.

Ở Việt Nam, có một huyền thoại văn học gắn liền với loài hoa xinh xắn có hình dáng tựa trái tim tan vỡ này, đó là huyền thoại về TTKH và bài thơ nổi tiếng “Hai Sắc Hoa Tigôn”.

Câu chuyện bắt đầu vào năm 1937, khi báo “Tiểu Thuyết Thứ Bảy” tại Hà Nội đăng truyện ngắn “Hoa Tigôn” của ký giả Thanh Châu. Sau đó tòa soạn nhận được bài thơ “Hai Sắc Hoa Tigôn” ký tên TTKH do một thiếu phụ đem đến tòa soạn. Bài thơ đầy cảm xúc này đã làm xôn xao làng văn, nhiều tác giả đã lên tiếng nhận TTKH là người yêu cũ của mình, nhất là khi sau đó không lâu tòa soạn tiếp tục đăng 3 bài thơ khác cũng ký tên TTKH: Bài Thơ Thứ Nhất, Bài Thơ Đan Áo, Bài Thơ Cuối Cùng.

Năm 1940, trên báo lại đăng một bài thơ gửi TTKH của ký giả Thâm Tâm, rồi tiếp theo ông còn viết tặng TTKH 2 bài thơ nữa: Màu Máu Tigôn và Dang Dở. Vì thế dư luận cho rằng TTKH chính là viết tắt của chữ “Thâm Tâm” và“Khánh”, và rằng TTKH là người yêu cũ của ký giả Thâm Tâm. Cũng có người cho rằng tất cả những bài thơ nói trên đều do chính Thâm Tâm viết về mối tình dang dở của ông với một thiếu nữ. Có dư luận lại cho rằng TTKH là người yêu cũ của tác giả Thanh Châu (người viết truyện ngắn “Hoa Tigôn”), mở đầu cho một cuộc tranh cãi trên mặt báo đã hao tốn rất nhiều giấy mực mà đến nay vẫn chưa có kết luận.

Cho dù TTKH là ai, “Hai Sắc Hoa Tigôn” vẫn là một bài thơ làm rung động trái tim người đọc, đến nỗi khi nhắc tới hoa Tigôn, người ta lại liên tưởng đến bài thơ ấy và sự so sánh tinh tế: “... Bảo rằng hoa dáng như tim vỡ / Anh sợ tình ta cũng vỡ thôi”...

Hai Sắc Hoa Tigôn
Tác giả: TTKH

Một mùa thu trước mỗi hoàng hôn
Nhặt cánh hoa rơi chẳng thấy buồn
Nhuộm ánh nắng tà qua mái tóc
Tôi chờ đến với yêu đương.

Người ấy thường hay vuốt tóc tôi
Thở dài trong lúc thấy tôi vui
Bảo rằng: “Hoa dáng như tim vỡ
Anh sợ tình ta cũng vỡ thôi”.

Thuở ấy nào tôi đã hiểu gì
Cánh hoa tan tác của sinh ly
Cho nên cười đáp: “Màu hoa trắng
Là chút lòng trong chẳng biến suy”.

Đâu biết lần đi một lỡ làng
Dưới trời gian khổ chết yêu đương
Người xa xăm quá, tôi buồn lắm
Trong một ngày vui pháo nhuộm đường.

Từ đấy thu rồi thu lại thu
Lòng tôi còn giá đến bao giờ
Chồng tôi vẫn biết tôi thương nhớ
Người ấy cho nên vẫn hững hờ.

Tôi vẫn đi bên cạnh cuộc đời
Ái ân lạt lẽo của chồng tôi
Mà từng thu chết, từng thu chết
Vẫn giấu trong tim bóng một người.

Buồn quá hôm nay xem tiểu thuyết
Thấy ai cũng ví cánh hoa xưa
Nhưng hồng tựa trái tim tan vỡ
Và đỏ như màu máu thắm phai.

Tôi nhớ lời người đã bảo tôi
Một mùa thu trước rất xa xôi
Đến nay tôi hiểu thì tôi đã
Làm lỡ tình duyên cũ mất rồi.

Tôi sợ chiều thu phớt nắng mờ
Chiều thu hoa đỏ rụng chiều thu
Gió về lạnh lẽo chân mây vắng
Người ấy ngang sông đứng ngóng đò.

Nếu biết rằng tôi đã lấy chồng
Trời ơi! Người ấy có buồn không
Có thầm nghĩ đến loài hoa vỡ
Tựa trái tim phai, tựa máu hồng?



<nguồn hoadongnoi.org>